බක් පෝය අදයි.

අද බක් පෝය දිනයයි.

සිංහල හිණ්දු අලුත් අවුරුද්ද මුව විට මෙවර පෝය දිනය එළඹ තිබේ.

බක් පෝය ශාසන ඉතිහාසයේ වැදගත් වන කාරනා කිහිපයකි.

බුදුරජානන් වහන්සේගේ දෙවන ලංකාගමනය සිදුවුයේ බක් මහා පෝය දිනයේදීය.

චුලොදර මහෝදර නා රජුන්ගේ ගැටුම සමතයකට පත්කිරීම සදහා බුදුරජානන් වහන්සේ නාගදීපයට වැඩම විම සිදු කරන ලදී.

එමෙන් ම සිදුහත් කුමරු සතර පෙර නිමිතිවලින් පළමු පෙර නිමිත්ත වූ මහල්ලාගේ රුව දැක තිබුණේ ද බක්පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනක බව ශාසන ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

ලයිට් කපනවා.

ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ පද්ධති පාලන මැදිරිය. සිංහලෙන් කිව්වොත් System Control Centre එක. ලංකාවේ මෙගාවොට් 10ට වැඩි හැම බලාගාරයක්ම සහ කිලෝවෝල්ට් 132 සහ 220 ප්‍රමාණයේ අධි බල විදුලි සම්ප්‍රේෂණ පද්ධතිය පාලනය සහ නිරීක්ෂණය කරන්නෙ මෙතැන් සිට. ඕගොල්ලො දන්නව විදුලිය කියන්නේ දවස පුරාම විචලනය වෙන ඉල්ලුමක් සහිත දෙයක්. ඒ වගේම ඒක Real Time System එකක්. ඒ කියන්නේ ඉල්ලුම සහ සැපයුම සැමවිටම බැලන්ස් වෙන්න ඕන. නැත්තම් පද්ධතියට හානි වෙනව සහ බිඳවැටෙනව. ඉතින් මේ ඉල්ලුම සහ සැපයුම බැලන්ස් කරන්න විදුලි බලාගාර පද්ධතියට එකතු කරන්න සහ ඉවත් කරන්න බලය තියෙන්නේ මෙතැනට.
ඊළග ගැටලුව කොහොමද හරියට ඉල්ලුම සහ සැපයුම ගැලපෙනවද කියල දැනගන්නෙ. විදුලියේ ආකාර දෙකක් තියෙනවා. එකක් සරල ධාරා (DC) සහ ප්‍රත්‍යාවර්ත ධාරා (AC). ජාලගත විදුලි පද්ධතියක තියෙන්නේ AC විදුලිය. මේ ධාරාව දෝලනය වෙනව. ඒ තප්පරයට වට 50ක වේගයෙන්. නැත්තම් හර්ට්ස් 50ක සංඛ්‍යාතයෙන්. ඉතින් පද්ධතියේ ඉල්ලුම සහ සැපයුම හරියටම ගැලපෙනවා නම් සංඛ්‍යාතය 50Hz වෙන්න ඕන. 50ට අඩු නම් ඉල්ලුමට වඩා සැපයුම අඩුයි. 50ට වැඩි නම් ඉල්ලුමට වඩා වැඩිපුර සැපයුම තියෙනවා. පද්ධති පාලකවරු මේ අගය ගැන ඇහැ ගහගෙන ඉන්නෙ පැය 24 පුරාම. ඕක 49.5 - 50.5ට අතර පවත්වා ගන්න ඕන ලංකාවේ සම්මතයන්ට අනුව.
ඉතින් මේක පාලනය කරන්නෙ කොහොමද? ඒක කරනව ක්‍රම දෙකකට. කෙටි කාලීනව සහ දිගු කාලීනව. හිතන්න දවල් කාලයේ ඉල්ලුම මෙගාවොට් 1000යි. විවිධ තැන්වල
විදුලි යන්ත්‍ර පණගන්වන / ක්‍රියාවිරහිත කරන නිසා මේක 950 - 1050 අතර විචලනය වෙන්න පුළුවන් (මේ පරාසය එතන ඉංජිනේරුවො අත්දැකීමෙන් දන්නව). ඉතින් ඒ නිසා කරන්නෙ මෙගාවොට් 900ක් විතර විවිධ බලාගර වලින් ගන්නව. ඒ හැමෝම තමන්ගෙ සැපයුම නියතව තියාගන්නව. ඉතිරි ටික පාලනය කරන්න ගන්නව එක් බලාගාරයක්. එයාට කියන්නේ Frequency Controlling Machine කියල. අපි හිතමු මෙයාගේ ධාරිතාව මෙගාවොට් 200යි කියල. එතකොට එයාට පුළුවන් සම්පූර්ණ ඉල්ලුම 900 සිට 1100 දක්වා විචලනයකට මූණ දෙන්න එයාගේ සැපයුම වෙනස් කරමින්. ඒක කරන්නෙ අර කලින් කියපු සංඛ්‍යාතය වෙනස් වෙන දිහා බලාගෙන (දැන් නම් මේවා ස්වයංක්‍රීයව කෙරෙන්නෙ). ඒත් හවස් වෙද්දි මිනිස්සු විදුලි පහන් දල්වනකොට, ටෙලිනාට්‍ය බලන්න ගන්නකොට ඉල්ලුම එක පාරට වැඩි වෙනව. එතකොට දෙවෙනි ක්‍රමයට යනව. පද්ධති පාලකවරු විවිධ බලාගාර වලට කතා කරල කියනව ඔයා දැන් මෙච්චරක් දෙන්න කියල. එතකොට ඒ යන්ත්‍ර පණගැන්වෙනව. ඒ වැඩි වෙන සැපයුම සහ වැඩි වෙන ඉල්ලුම අතර වෙනසක් වෙනව නම් අර කලින් කියපු පාලක යන්ත්‍රයේ අවුට්පුට් එක වෙනස් කිරීමෙන් බැලන්ස් කරනවා.

අද උනේ මොකද? අද වුණේ විරල සිද්ධියක්. 

ප්‍රධාන මෙහෙයුම් පද්ධතියේ ඇති වුන අසමතුලිකතාවයක් නිසා සිස්ටම් එකම පාලනයෙන් ගිලිහෙනව. පානදුර ප්‍රදේශයේ ට්‍රාන්ස්ෆෝමර්ස් එකක වදුරෙක් ගැටීමක් සිදුවෙලා තමයි මේ සිදුවීමට මූලික හේතුව. එතකොට ඒ මුළු සැපයුමම පද්ධතියට නැතිවෙනව. ඒ ප්‍රමාණයේ අඩුවීමක් පද්ධතියට දරන්න බෑ. ඒකට ප්‍රතික්‍රියා කරන්න කාලයක් නෑ. ඉතා ක්ෂණිකව වෙන දෙයක්. වෙන බලාගාරයකින් ඒ අඩුව සපුරන්න බෑ. එතකොට වෙන්නෙ අර 49.5ට උඩින් තියාගෙන ඉන්න ඕන එක 48, 47, 46, 45 වගේ බැහැගෙන යනව. ඔහොම බහිද්දි පද්ධතියේම ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් සියලුම යන්ත්‍ර ඉබේම අක්‍රීය වෙනවා. දැන් සේරම නිහඬයි. බලාගාර වල පවා දැන් වැඩ කටයුතු කරන්නෙ ඒවයේ තියෙන හදිසි ඩීසල් ජනක යන්ත්‍ර වලින්. මේ බිඳිල විසිරිලා ගිය පද්ධතිය නැවත සංයමයෙන් අමුණන්න ඕන, අර බැලන්ස් එකත් තියාගෙන. නැත්තම් කොච්චර කලත් ආයෙ බිඳවැටෙව. මේක ලේසි කටයුත්තක් නෙවෙයි. දැන් වෙන්නෙ ඒක.
මම මේ කිව්වේ බොහෝම සරලව විදුලි පද්ධතියක වෙන දේ. සමහරු කොච්චර විශේෂඥ මත පලකරත් බැටරියකට වයර් කෑල්ලක් අමුණල බල්බ් එකක් පත්තු කරනවා වගේ නෙවෙයි රටකට විදුලිය දෙන එක. ඒක දන්නෙ ඒකෙ නියැලෙන අයම තමා. කොටින්ම මම දන්නෙත් බොහෝම පොඩ්ඩයි.

ස්තූතියි

මම වසන්ත කුමාර

මාධ්‍ය , සමාජ මාධ්‍ය දේශපාලන අදහස් විවිධයි. හෙටත් මොනවත් ලියන්න එපැයි. අනිත් ලිපියෙන් ඒ බහුබූත කතා කරමු.

උඹෙනුත් කැකුළු හාල් ඉල්ලුවද

*උඹත් මාලිමාව රට හදයි කියල අවංකවම ඡන්දය දීපු හෝ ඒ වෙනුවෙන් වැඩ කරපු එකෙක් ද?
මේ ටික මතක තියාගෙන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල.
ගෝඨබය කියල එකෙක් ගෙනල්ලා රතිඤ්ඤා පත්තුකරල ,කිරිබත් කාල
පොහොර ⁣ටික නැති කලා උඹ උන්ගෙ ගොට්ටන්ගෙන් පොහොර ඉල්ලුවද
රට බංකොලොත් කරල තෙල් නැතිව වාහනෙ තෙල්පෝලිමේ තියල, කොල අතු ,ඉටිරෙදි වලින් වහල පයින් ඇවිත් ආයෙ පයින් ගිහින් දුක් වින්ද උඹ උන්ගෙන් තෙල් ඉල්ලුවද?
කරන්ට් එක නැතිව බැටරියකට වයර් අමුනගෙන දරුවො පාඩම් කෙරෙව්වා උඹ උන්ගෙන් කරන්ට් එක ඉල්ලුවද?
ගෑස් නැති උනා,හැම භාන්ඩයක්ම එකට තුන්ගුනයකින් මිල වැඩි කලා( උදා- රුපියල් 5ට තිබ්බ ගිණි පෙට්ටිය 20 කලා,රුපියල් 900ට තිබ්බ සිමෙන්ති කොට්ටෙ 3200 කලා,රුපියල් 50,60 තිබ්බ සබන් කැටේ 145 කලා
රුපියල් 10ට තිබ්බ පෑන රුපියල් 50 කලා)
කොටින්ම කියවවනම් pulsar ,Fz පැදපු එකා ct100 පදින තැනට දැම්ම
ගෝල්ඩ්ලිෆ් එක බීපු එකා බීඩියට දැම්ම ,, වඩුවැඩ කරපු එකා මේසන් වැඩ කරපු එකා වැඩ නැතිව හූල්ලමින් හිටිය
උඹල මේව උන්ගෙන් ඉල්ලුවද ? නෑනෙ ,නෑනෙ 

එහෙනම් රෙද්දටද කෙලවලා දීපු රටක් මාස තුනක ආන්ඩුවෙන් සියල්ල අංගසම්පූර්ණ වෙන්න කියල කින්ඩි දාන්නේ ඇයි කියල ගැම්මෙන් අහපල්ල
කොටින්ම මිනිස්සු කරන්ට්,තෙල් ,ගෑස් නැතිව දුක් විදිද්දි මහ එවුන් උඩින් යමින් රට සවාරි යමින් ,බාල බෙහෙත් ගෙනල්ලා මිනිස්සු මරමින් කටයුතු කරද්දි ඔය කටවල් පූට්ටු වෙලා තිබුනෙ ඇයි කියල අහපල්ල
මේ රටේ බදු බර දරාගන්න බැරිව උගත් මිනිස්සු රට දාල යනකොට, විසඳනව කියල ඇවිත් රනිල් කෑලි කෑලි විකුණල ,ණය ගන්නකොට රනිල් පොර කියල දගලන ලදරු මානසිකත්වය ගැන ඇත්ත කතාව ගැන මොකක්ද කියල ගැම්මෙන් කියල දියල්ල
ගැම්මෙන් , ගැම්මෙන් ඉදපල්ල
........................ ............
*දශක ගානක් හොරා කාපු වලව් හාමුලගෙ කකුල්වලට පෑගිල හිටපු ජනතාව අපේ පංතියේ පොඩි මිනිහෙක් ජනාධිපති කරගත්ත කියල ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
ඒ පත්කරපු ජනාධිපති විශාල උත්සව නැතිව,වරප්‍රසාද අඩුකරගෙන සාමාන්‍ය මිනිහෙක් වගෙ රට පාලනය කරන එක ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
* ඡන්දෙ දින්නට පස්සේ වෙනද වගෙ මිනිස්සුන්ට හිංසා නොකර පාරවල්වල කිරිබත් කාල,රතිඤ්ඤා පත්තුකරල පලිගත්තෙ නැති එක ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
* ජනාධිපති ,ඇමතිල තමන්ගේ සනුහරේ අමාත්‍යාංශවලට පුරවගෙන ,රට සවාරි යමින් සංදර්ශන නැති එක ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
* දීර්ඝකාලීන වැඩපිළිවෙළක් යටතේ වැසී තිබූ කර්මාන්ත ශාලා අරම්භ කරමින් දැවැන්ත ආයෝජන රටට ගේන එක ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
බංකොලොත් රට නිල වශයෙන් බංකොලොත් බාවයෙන් මුදා ගත්තෙ අනුරල කියල ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
විකුණන්න හදපු ආයතන,සම්පත් බේරගෙන ගොවියත්,දුගියත් වියාපාරික⁣යනුත් බේරගෙන සීරුවට මේ ගහන ගේම දැකල ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
දින්නොත් විදෙස් සම්බන්ධතා නැතිවෙනව,ආගම විනාශ කරනව,පෙරහැර නවත්වනව, රට ලේ විලක් වෙනව,ඩොලරය ඉහල යනව,කොටස් වෙළඳපොල කඩා වැටෙනව ,තෙල් නැතිවෙනව,ගෑස් නැතිවෙනව වගේ මඩ ගහපුව බොරු කරපු එක ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
හාල් ඇටේ අල්ලගෙන දගලද්දි බොහෝ භාන්ඩවල ,⁣⁣ බෙහෙත්වල මිල අඩුවීම ගැන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
කුඩු මාධ්‍ය හා ජවාරම්කාර මාධ්‍ය කිහිපයක් (හිරු,දෙරණ ) ආන්ඩුව වට්ටන්න හිතන් කරන ප්‍රචාර පරම සත්‍ය කියල පිලිගන්නෙ නැතිව ඇත්ත දැකල ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
කොටින්ම උත්සව පලකට ගියාම සම්බා රයිස් එක කාල එළියට ඇවිත් කැකුළු හාල් ඤැහ් ගාන තක්කඩින්ට විරුද්ධව ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
විධායක ජනාධිපති කෙනෙක් ඉන්න 2/3 ආන්ඩුවට සහය දෙන උඹලට ගැම්මෙන් ඉන්න බැරිනම් රටටම කෙලවල පරාද වෙල ගිය හාමුලගෙ හෙන්චයියන්ට කොහොමත් ගැම්මෙන් ඉන්න බෑ කියල තේරුම්ගෙන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
 ⁣ඡන්දය දීපු හා දුන්න වගෙ රගපාපු ,දෙන්න කෙනෙක් නැති නිසා දෙන්නම් වාලෙ ඡන්දෙ දීපු අය තේරුම්ගෙන නොතේරෙන කමට බනින අයට තේරුම්කරල,තක්කඩි කමට අපහාස කරන අයට ගැම්මෙන් උත්තර දීපල්ල
 නිවාස,සුපෝඛබොෝගී වාහන අතඇරල,රට පුරා තියෙන ජනාධිපති මන්ධිර අත ඇරල,රට ඇතුලත ගුවන් ගමන් අත ඇරල ,ආරක්ෂාව අඩුකරගෙන, ඒ විතරක් නෙවෙයි මිලියන ගනන් වැටුප් අතඇරල රට හදන්න ස්වෙච්ඡාවෙන් ( වැටුප්,වරප්‍රසාද නොගෙන) වැඩකරන ලේකම්ල,උපදේශකල දාගෙන මේ රට හදන ගේම තමයි මේ ගහන්නේ කියල ගැම්මෙන් ඉදහල්ල
හොද දේවල් කප්පරක් තියෙද්දී හාල් ඇටේ, බස් ,බයික් කෑලි ගැන කියමින් ආන්ඩුව පෙරලන්න හිතනවනම් ඒව හීන කියල තේරුම්කරල ⁣,මිනිස්සුන්ට පොහොසත් රටක්,ලස්සන ජීවිතයක් හදනවම තමයි කියන ගැම්ම තියාගෙන ගැම්මෙන් ඉදහල්ල .

නැවතිලා පෙර උන්නු වංඟුව

පිඹිනවා වගෙ ඇහෙනවා මට

පැට්ටේරියේ හයේ සංඟුව

ඔබ එතැයි මග බලනවා මම

නැවතිලා පෙර උන්නු වංඟුව

මේ තමයි ඉරණම අපේ දැන් දුක්

වෙන්නෙ ඇයි අනේ බම්ඹුව

ලත වුනොත් හිත හිතා මේ ගැන

සුදෝ මට හැමදාම බිංදුව

මව් පියන්ටත් දුක හිතී ඇති

දැන් එදා ගැන මටත් පිම්ඹුව

උං ඉතිං හැමදාම දුන්නේ

මගේ දිවියට අඩුම ලංසුව

හිත හදාගෙන අයින් වෙමු අපි

තවත් මග තොට නොවී සංඩුව

එහෙම බැරිනම් පැනල යමු අපි

පස්සෙ හොඳවෙයි නේද වස්තුව

----කාන්ති ඉපලවත්ත

ලස්සන වෙසක් මල් පිබිදෙන වෙසක් මහේ

 

ලස්සන වෙසක් මල් පිබිදෙන වෙසක් මහේ .

තනිවී හඩන කොවුලකු හඩ දුරින් ඇහේ
රූබර වෙසක් සද අද නෑ ගියෙද කොහේ
අමණාපව සමග අප සැගවුනිද එහේ
දෙදහස් වසක් පෙර සිට මේ පින් බිමට
පෑයූ වෙසක් සද අද මෙහි නාවාට
බැහැ කිසි දොසක් පවසනු හිතකින් ඈට
මිනිසයි රිදුම් දුන්නේ ඇගෙ හදවතට
සදදිය ගලපු හෝපලු වනපොත් නැසුවා
සදදිය අතුල ගං හෝ ඇල දොල සිදුවා
සදදිය නෑව හා,මුව,ඇත්,රැල මැරුවා
ඇය බෝ කලක් මේ දුක ඉවසන් සිටියා
බුදුහිමි දෙසූ අම දම් හිද මිගදායේ
අහසින් බිමට බැහැලයි ඈ බණ ඇහුවේ
හටගත් හැම දෙයම යම් දිනයක නැතිවේ
එයදත් ඇයත් ඒ අනුවයි දිවි ගෙව්වේ
වටහා නොගත් මිනිසා ඒ නියත දම
කෙලෙසා දැමුව පාගා ඇගෙ තුරුණු ලැම
සදදිය නොවේ ඉන්පසු ඇය හෙලුවෙ බිම
කදුළුයි ඇගේ දෙනෙතින් ගැලු ,නොවුනු නිම